Aliseydi Sultan Yatırı - Malatya Yazıhan İriağaç Mahallesi

 Aliseydi Sultan Yatırı - Malatya Yazıhan İriağaç Mahallesi 

 

RESİM ALBÜMÜ İZLEME İÇİN BU SATIRI TIKLAYINIZ

Geçen hafta, Abbas köydeydi. Sıkılmış gezelim dedi. Akşam üzeriydi. Bende epeydir İriağaç ta bulunan Aliseydi Sultan Türbesine gitmemiştim; haydi dedim. Yol güzergahında alıç, dağın ve meşe palamudu ile İriağaç taşları resimlerini çektim. İriağac’a vardığımızda ortalıkta kimseler yoktu. Hava saldırısı haberi alınca, herkesin sığınaklarına girdiği, kimsesiz bir mahal yeri gibiydi İriağaç. Yanlışlıkla çıkmış olacaklarını sandığımız iki çocuk gördük kapıda. Ziyarete vardığımızda , rastlantı ile oradan geçen divane gibi gözüken bir arkadaşa Türbenin anahtarını sorduk. Oda gitti getirdi. 

Adet olduğu üzere dilekler dilendikten sonra  mübarek suyun aktığı kaynağa ellerin girip girmediği sınandı. Abbas’ın eli geçmedi; fakat hanımların eli su akan kaynağa su gibi rahat bir şekilde girdi ve çıktı. 

Sonra Türbenin mutfak bölümüne baktım. Kapalı idi. Demir parmaklıklar arasından gözüktüğüne bakılırsa bu sene hiç kimse gelip kurban kesmemişti. Kap kacağın üzeri, sanki bir volkan patlaması sonucu sonucu toz tabakasından renk değiştirmişti çünkü. 

Fethiye’den İriağac’a doğru olan bütün yol asfalttı. 60-70 km sürat ile yarım saatte ulaştık. Bir zamanlar, şimdi asfalt ve yarım saatlik olan bir yere, inananlar bozuk şose, badallı yollarda düşe kalka yürüyerek yada traktör ve kamyon üzerinde, yoldan çıkan tozlarla renkleri değişip, kamyonun silkelemesi ile içi dışına çıkan ve karışan -inanan-insanlar araçla 2-3 yada yürüyerek gidip gelmeye 5-6 saat zaman ayırırlardı. 

Onlar inanandı... Şöyle bir düşünelim. Evlerinde 1-2 tane sığır var ve bunların birinin danası var. Bir aile bu bir danayı sonbahar sonu, kış başında kesip kavurma yaparlarsa, 4-5 ay o aile o dana ile yaptığı bir teneke kavurmayı yemeklerine katıp yiyecekler. Öyle şimdiki gibi, markette gidip, canın çektiğinde alıp yemeğe katmak ve mangal yakmak kolay yada her aileye mahsus iş değildi o günlerde.

Bütün aile kışın yiyeceği kavurmayı hayal ederken, bir bakıyorsunuz ki evin büyüğü hayalkıran bir süpriz yapmış ve “Gurban olduğuma ben bir kurban adadım -ha şu danayı-, üzerine kadar yürüyerek gideceğim” diyor. Bugünün insanı olsa, o büyüğe “iyi (...) etmişsin, fakir fukaranın bir yıllık rızkını mahluktan alıp halike vermekle demek, şöyle dursun akıllarına dahi böyle bir düşünceyi getirmezlerdi.Onlar, saf, temiz ve inananlar dı çünkü. Olan olmuştur artık.

Geriye büyük bir arzu, istek ve inançla bunu sineye çekmek ve  yüce bir huşu ile “gurban olduğumun üzerine” yürüyerek, mümkün olsa yalın ayak gitmek mecburiyeti kalıyor. Bizde öyle yapıyoruz. Fakat biz bu duruma maaruz kaldığımızdan boyun eğdiğimizi kabul edemeyiz, bir türlü. İnsan oğluna teselli lazım: Hak yolu canım feda!.. gibi.

Aliseydi Sultan Türbesi nin mutfağında tozlanan aslında mutfaktaki kap kacak değil; benliğinizin dışında ve  onun üstünde olan bir anlam dünyasına olan inancımız; büyük idealler uğruna -yitirdiğimiz- adanmışlığımızdı. Her birimiz “Benlik Tarikatı’nın” en gözü kara müritleri olduğumuz oranda, büyük anlam dünyasını sembolize eden Tarikatlardan koptuk. Artık yeni dünyanın mabetleri AVM’ler, turizm beldeleri… Başarı: mal mülk, makam, mevki… tek gaye: iştah ve şehvet arzularının çok, alabildiğine çok, daha çok tatmini, doyurulması. Yüreğimizin tozlanıp, paslanıp, çalışamaz hale gelmesi ondan yani. Büyük anlatılar silikleştikçe iç dünyamızdan, ideallerden koptuk, ahlakın kriteri bireysel olan kendi benlik putlarımıza dönüştü. F.Nietzsche’nin deyişi ile “Tanrı’yı öldürdük.”

İriağaç’tan çıktık. Fethiye'ye gelirken sağa, Karasu işletmesini görmeye gitmeye karar verdik. Derken yolumuzu şaşırdık, sonunda Yazıhan tabelasını takip ederek Fethiye’ye geldik. Yolumuz şaşırdığım yerlerin bir mevkisinde sulu araziler gördüm. Önce bunlar artezyenle sulanıyor diye düşündüm. Sonra Sulama Suyu vanalarının olduğunu görünce merkezi bir sistemin parça olarak buraların sulandığı fark ettim. Bu sulama arazilerin yüksekliğinden, rakımından bizim Kuruçaya doğru bir çizgi çekin. Bu Aşağı Tenci ve Fethiye’nin altından, Fethiye’ye Hoş Geldiniz Tabelasının üzerinden geçerek Kuruçaya kadar uzanırdı.

Fethiye ile Yazıhan arasından geçen Recai Kutan Barajı Sulama Borusunun yatay çizgisini görmüşsünüzdür. Bu çifgi bu yataylıkla muhtemelen Dokma Çayı deresine kadar uzanıyor ve  orada bitiyor. Bu bitişe yakın bir noktadan yukarıya doğru ilave bir dikme sulama suyu boru hattı yapılmış. Sırt üstü yatan  L gibi yani. Bu dikme boru hattının son noktasının kodu ile Aşağı Tenci Yolunun kodu denk. Yani rakımlar aynı.

Bu hesaba baktığımızda bana göre Fethiye arazilerinin de büyük bir kısmı, mevcut hattın basıncı ile -motopomp sistemine gerek olmadan- sulanabilirmiş. Bu Fethiye için büyük bir kayıp. Geri kalan arazilerimiz belki 15-20 yıl sonra sulanabilir. Bu süre zarfında önemli bir maddi kaybı söz konusu bu durumun. İkinci bir etken Fethiye’nin göç vermesini azaltabilir ve hatta göç almasına sebep olabilirdi. Bu kadar önemli olan başka bir başlık ise bu 15-20 yıllık sulu arazinin geliri bir sermaye birikimine sebep olur ve böylece, satılan Fethiye arazilerinin önemli bir kısmını Fethiyeliler, bu sermaye ile alabilirdi. Fakat şimdi boru hattının altında bulunan sulanan arazilerin geliri ile Fethiyeli olmayanlar, Fethiyelilerin sattıkları arazileri satın alıyorlar.

Keşke Ankara’da bir abimiz olaydı.